Strateji sözcüğü Antik Yunan’da kullanılan “General” ve “Yönetme” sözcüklerinin birleşiminden oluşmuş bir savaş terimi ancak günümüzde savaşın dışında daha çok kullanılır olmuş. Stratejik düşünme dediğimizde, alışageldiğimiz düşünce anlayışından farklı bir şey kastediyoruz. Stratejik düşüncenin temel farkı, sonuca ulaşmak için olabildiğince fazla öğeyi değerlendirerek en doğru yolu bulmayı amaçlaması.

İsterseniz, iş dünyası açısından bakarak geleneksel yönetim anlayışı ile stratejik yaklaşım arasındaki yedi temel farkı irdeleyelim:

• Firmalar kâr/zarar hedeflerini genellikle bir veya birkaç yıl, yatırım hedeflerini ise biraz daha uzun süreler içinde gerçekleştirmek üzere plan yaparlar. Stratejik yaklaşım için ise böyle bir dönemsellik yoktur. Stratejik planlama, bugün, yarın ve yakın gelecekle birlikte çok daha uzun süreli bir bakış açısını gerektirir. 
• Geleneksel yaklaşımda, iyi bir yönetici, kendi firmasını, sektörünü ve yatırımı olan bölgelerin durumunu yakından izlerken, stratejik yaklaşım kendi içinde olduğu sektörlerin dışındaki diğer sektörleri ve yatırım yaptığı ülkelerin dışında kalanlar ülkeleri de mercek altına alır. 
• Geleneksel yönetim anlayışı kendi maliyetlerine odaklanırken, stratejik yaklaşımın odağında alternatif maliyetler vardır. Yapılmayan yatırımlar, vazgeçilen projeler ve kaçırılan fırsatlar stratejik düşünce açısından en az gerçek maliyetler kadar önemlidir.
• Geleneksel yönetim anlayışı var olanı büyütmek, eğer mümkün değilse en azından küçültmemek üzerine kuruludur. Stratejik yaklaşım ise var olandan bağımsız olarak değiştirmek ve geliştirmek üzerine kuruludur.
• Geleneksel yaklaşımın odağında içinde bulunulan yılın kârlılığı varken, stratejik yaklaşım geleceğe odaklanmıştır.
• Geleneksel yönetim anlayışı; kârlılık, maliyetleri düşürmek, verimliliği artırmak gibi odak noktalarını dağıtan her türlü veriyi kapsam dışında bırakır, stratejik yönetim anlayışındaysa tek bir noktaya odaklanmak çok büyük bir hata olarak görülür. Çünkü bugün önemsiz görünen en küçük bir ayrıntı bile ileride büyük fırsatlar yaratabilir.
• Geleneksel yönetim anlayışı daha gerçekçi olmayı yeğlerken, stratejik anlayış gerçekleşme olasılığı düşük olan seçenekleri de kapsamı içine alır.

İşletmeler yaşayabilmek ve yaşamını sürdürebilmek için geleneksel yönetim anlayışı açısından donanımlı, gelecekte var olabilmek içinse stratejik düşünebilen bir yönetim kadrosuna gereksinim duyarlar. Bu ikisinin denge noktası bir işletme için doğru bir noktayı işaret eder. İki taraftan birinin ağır basması ise seçime göre kısa vadede veya uzun vadede işletmeyi zora sokabilir.

Burak Kaya