Hız, alınan yolun, yolculuk süresine bölünmesi yoluyla bulunuyor. Bu üç değişkenden ikisini ele aldığımızda hızla yolculuk süresinin ters orantılı olduğunu görebiliriz. Yani hız artarsa yolculuk süresi kısalıyor. Bu durumda basit bir çıkarımla hız arttıkça harcanan zamanın kısalacağını ve her durumda bir hız artışının bize zaman kazandıracağını söyleyebiliriz. Ancak bu matematiksel denklemi kâğıt üstünden alıp, yaşamın içine kattığımızda karşımıza başka şeyler de çıkıyor:

• Hız arttıkça risk artar: Bir sürücünün yolda giderken 40 metre ilerisinde bir cisim fark ettiğini ve bunu gördükten sonra bir saniyenin altında bir süre içinde frene basarak tehlikeye karşı tepki verebildiğini düşünelim. 60 km. hızla giden bir aracın sürücüsü, önündeki tehlikeyi görüp frene basana kadar yaklaşık 12,5 metre daha yol alır. Durma mesafesi de 23,6 metre olursa, araç 36,1 metre sonra, yani tehlikeye 4 metre kala durabilir. Ancak aynı yolda 120 km. hızla giden birisi tehlikeyi gördükten sonra frene basana kadar 25 metre daha yol alır ve durma mesafesi için de 94,4 metreye daha gereksinim duyar. Yani 100 km. civarı bir hızla bu cisme çarpar. (Rakamlar Karayolları Genel Müdürlüğü sitesinden alınmıştır)
• Hız arttıkça netlik kaybolur: Bir trenin içinden dışarıyı izlediğimizi düşünelim. 20, 30 km. hızla giderken tarlada kaç işçinin çalıştığını, işçilerin üzerindeki giysileri, yanındaki araçları görebiliriz. Eğer pencereniz açıksa tarladan gelen kokuyu ya da yaklaşan yağmuru da hissedebilirsiniz. Ancak 250 km. hızla giden bir trenin içindeyseniz gördüğünüz şey çok daha sınırlı olacaktır. Çünkü beyninizin kendisine iletilen verileri işleyip yorumlama hızı artık trenin hızına yetişememektedir. Benzer şekilde, uçakla seyahat edenler binlerce metre yukarıdayken altlarından geçen bir bisikleti fark edemezler. Bisiklet sürücüsü ise üstünden geçen uçağı görebilir, daha pek çok şeyi görüp, duyup, koklayabildiği gibi.
• Hız arttıkça rüzgâr artar: Hız artışı belli bir aşamaya kadar güzel bir esintiye neden olurken bir yerden sonra gözünüzü açamayacağınız bir şiddete ulaşır. Bunun doğal sonucu olarak da camlar yükselmeye, kapılar kapanmaya ve yolcu da giderek aracın içine hapsolmaya başlar.
• Hız arttıkça ömür uzamaz: Hız artışı yolculuk süresini kısaltır ama ömrünüzü uzatmaz. Yani uçakla yolculuk yapanlar, bisikletle yolculuk yapanlardan daha uzun süre yaşamaz. Hız artışı aynı ömür içinde farklı yerlerde harcadığınız zamanın dağılımını değiştirir. Tatil için düşünürsek yoldaki süre azalırken evdeki, çadırdaki, oteldeki süreniz artar. Eğer varacağınız yer kadar yolculuğun kendisinden de zevk alıyorsanız ve yol boyunca karşınıza çıkan ayrıntılar ilginizi çekiyorsa, hız artışı sizin keyfinizi kaçırmaktan başka hiçbir işe yaramaz.

Burak Kaya