E-öğrenme yani Elektronik Öğrenme ile m-öğrenme yani Mobil Öğrenme terimlerinin kullanımları biraz kafa karıştırıcı bir hal almaya başladı. Yabancı kaynaklarda e-learning ve m-learning olarak rastlayacağınız iki terim aslında iç içe geçmiş gibi görünse de zaman içinde bu iki yaklaşım birbirinden biraz daha belirgin bir çizgiyle ayrılmaya başladı. E-öğrenme bildiğiniz gibi elektronik öğrenme anlamına geliyor ve mobil ağlar, internet, intranet ağları, dijital araçlar, online sistemler gibi pek çok kavramı şemsiyesi altında toplayan genel bir terim. Peki ne oldu da aslında e-öğrenme ağacının bir alt dalı olan m-öğrenme, filizlenip kendisi kök salarak, yeni bir elektronik öğrenme yaklaşımıymış gibi kendi başına kullanılmaya başlandı?

Aslında her şey masaüstü ve dizüstü bilgisayarların yerini cep telefonları ve tabletlere bırakmasıyla başladı. Bu değişim sonucunda, giderek küçülen ekranlar ve sokakta yürürken kullanılan cihazlar elektronik öğrenmenin sınırlarını daha da geliştirip mobil öğrenmenin ortaya çıkmasına yol açtı. Şimdi bu iki yaklaşım arasındaki temel farklara değinelim.

                      

	E-öğrenim (Elektronik Öğrenim)	M-öğrenim (Mobil Öğrenim)
Ekran	Daha büyük ekranlar	Daha Küçük Ekranlar
Cihaz	Dizüstü ve masaüstü bilgisayarlar	Tablet ve akıllı telefonlar
Ders Süreleri	15 – 45 Dakika	2 – 10 Dakika
Kapsam	Uzmanlık kazanma, beceri geliştirme	Spesifik bir konu, dar kapsam
Yaklaşım	Daha kuralcı ve sistematik	Esnek ve değişken
Yer	Herhangi bir yerde oturarak, masa başında	Yolda, yürürken, seyahatte
Konsantrasyon	Yüksek	Düşük
Hedef, Odak	Kapsamlı, geniş odaklı ve entegre yapıda	Dar odaklı, nokta atışı

 

Öncelikle yukarıda yazılanları belli bir toleransla kabul etmemiz gerektiğini unutmayalım. M- öğrenmenin e-öğrenmenin bir alt öğesi gibi kullanıldığı bir eğitim tasarımında yukarıda saydıklarımız da anlamını yitirecektir. Ya da mobil cihazlar üzerinde çok başarılı bir e-öğrenme tasarımı yapmanın mümkün olduğunu da düşünebiliriz. Ancak iki yaklaşım arasındaki farkı anlamak için kullanılan platform ve cihazdansa eğitimin geneline odaklanmamız daha doğru olacaktır. Söylediklerimizi biraz somutlaştırarak ilerleyelim ki belirsizlikler olabildiğince azalsın, dilerseniz soru/yanıt olarak ilerleyelim:

1-) Katılımcıların iletişim becerilerini artırmak için dört hafta sürecek kapsamlı bir eğitim tasarlıyoruz.

E-öğrenme

2-) Satış temsilcilerimizin yeni çıkarttığımız modellerle ilgili can alıcı özellikleri bilmelerini istiyoruz.

M-öğrenme

3-) Çalışanlarımızın müzakere yeteneklerini geliştirecek bir günlük bir eğitim tasarlıyoruz.

E-öğrenme

4-) Çalışanlarımızın müzakere ederken uymaları gereken 3 temel kuralı bilmelerini istiyoruz.

M-öğrenme

5-) Yeni yazılımızı uygulamaya almadan önce tüm çalışanlarımızın ekranlar ve kullanım konusunda ayrıntılı bir eğitim almasını istiyoruz.

E-öğrenme

6-) Çalışanlarımızı müşteri ilişkilerinin yönetimi konusunda geliştirmek istiyoruz.

E-öğrenme

7-) Çalışanlarımızı müşteriyi karşılama konusunda geliştirmek istiyoruz.

M-öğrenme

Bu örneklerden sonra kafanız daha somut bir resim canlandıysa, iki eğitimin uygulanması noktasındaki temel farklılıklara geçebiliriz: Eğer belli bir süre içinde alınması gereken farklı dersler varsa ve bunlar belli bir sıra içinde üst üste eklemleniyorsa burada söz ettiğimiz tasarım bir e-öğrenme tasarımıdır. Eğer bir ekranda bir mesajın verildiği, herhangi bir süre limiti olmadan, istenirse toplu taşım aracında bile izlenebilecek, oyunlaştırma teknikleriyle birlikte sunulan eğlenceli bir tasarımdan söz ediyorsak bu da m-öğrenme yani mobil öğrenme tasarımıdır diyebiliriz.

Bu iki terimi birbiriyle rekabet halinde değil de birinin yetişemediği yere diğerinin daha kolay erişebileceğini düşünerek algılamamızda yarar var. Amaç eğitim hedeflerimize en uygun araçları ve tasarımı geliştirmekse, bu iki yaklaşımı gerektiği yerlerde iç içe ve birbirini destekler biçimde kullanmayı düşünmeliyiz.

Son bir not: Eğitim uzmanları önümüzdeki yıllarda m-öğrenmenin adını çok daha sık duyacağımızı söylüyor ve en azından önümüzdeki beş yılda m-öğrenme sektörünün e-öğrenmeden daha hızlı büyüyeceğini öngörüyorlar.